- dörd
- miqd. s.1. Üçdən sonra gələn və 4 rəqəmi ilə işarə olunan say və miqdar. İki dəfə iki – dörd. Dörd yaş.2. Beşballı sistemdə şagirdin, tələbənin müvəffəqiyyətini göstərən və «yaxşı» ifadə edən nömrə. Dərslərdən 4 almaq.◊ Dörd bir tərəf – dövrə, hər tərəf, hər yan, ətraf. Qalanı dörd bir tərəfdən mühasirəyə aldılar. Dörd bir yan – bax dörd yan. Bu görünən qaladır; Dörd bir yanı taladır. (Bayatı). Dörd divar(ın) arasında və ya içində qalmaq (oturmaq) – bax divar. Dörd əllə – ürəklə, həvəslə, bərk-bərk. Naznaz Qaraşı vurub çölə atmadı, gün-gündən dörd əllə ondan yapışdı. M. İ.. Dörd gözlə – 1) səbirsizliklə, böyük bir intizarla. Dörd gözlə gözləmək. – . . Hamısı da axır möhtərəm Elçinin yolunu dörd gözlə gözləyirdilər!. . S. Rəhimov; // diqqətlə, böyük həvəslə. Anamın şəklini görüb dörd gözlə qəzeti oxumaq istədim. Mir Cəlal; 2) çox sayıq bir surətdə. Dörd olmaq – çox böyümək, çox artmaq. Yenə dörd oldu suyu irmağın. Nəs.. Dörd tərəf – bax dörd bir tərəf. <Aydəmir:> Yoldaşları dörd tərəfdən atdılar. C. C.. Dörd yan – bax dörd tərəf. Göy yamacın ətəyində kəndciyəz; Dörd yanında dalğalanır tarlalar. A. Ş.. Hər gölməçənin dörd yanında torpaqdan sədd çəkmişdilər. M. Hüs.. Dörd yanına (tərəfinə) baxınmaq (boylanmaq) – çaşmaq, şaşırmaq, çaşaraq təlaşla ətrafına baxınmaq. Dörddə alacağım (alacağın, alacağı) yox, beşdə verəcəyim (verəcəyin, verəcəyi) – dərdsizlik, qayğısızlıq mənasında. Dörd- də bir – çox az miqdar, bir şeyin çox az hissəsi. Ey əcəb, mən ki sədaqət yolunu azmayıram! Hələ gördüklərimin dörddə birin yazmayıram! M. Ə. S..
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 2009.